Powstanie Katedry Surowców Włókienniczych i Metrologii datuje się od początku roku akademickiego 1947/48. Twórcą i Kierownikiem Katedry był profesor nadzw. Tadeusz Żyliński (zobacz życiorys). Było to w okresie organizowania Wydziału Włókienniczego, który wówczas formalnie nie istniał jako jednostka samodzielna. Istniał natomiast na Wydziale Mechanicznym Oddział Włókienniczy. Podkreślić należy, że uprzednio nie istniała w Polsce placówka, która mogłaby ze względu na charakter swej działalności służyć jako pierwowzór dla nowopowstałej Katedry.
Zadaniem postawionym przed nią było ogólne kształcenie studentów całego Wydziału Włókienniczego w zakresie materiałoznawstwa włókienniczego oraz uruchomienie specjalizacji szkolącej kadrę dla placówek badawczych włókienniczych , jak również dla służby laboratoryjnej i techniczno-kontrolnej zakładów produkcyjnych. Katedra od początku swej działalności współpracowała z Instytutem Włókiennictwa, a zatem pośrednio również z przemysłem włókienniczym. Profesor zwycz. Tadeusz Żyliński był wykładowcą Nauki o Włóknie i Metrologii Włókienniczej.
Pierwszymi współpracownikami profesora Tadeusza Żylińskiego w Katedrze byli między innymi: prof. dr Witold Żurek, prof. dr hab. Wojciech Szmelter, prof. dr hab. Grzegorz Urbańczyk, prof. dr hab. Andrzej Włochowicz, doc. Jerzy Kalinowski. Profesor dr Witold Żurek (zobacz życiorys) pracuje w Katedrze od roku 1947
(ówczesny student Wydziału Mechanicznego PŁ.), do chwili obecnej. Profesor dr Witold Żurek był kierownikiem Zakładu Włóknoznawstwa , twórcą dyscyplin podstawowych "Struktura Przędzy" i "Struktura Wyrobów Włókienniczych", był i jest naukowcem o szczególnych umiejętnościach teoretycznego ujmowania zjawisk znanych od strony eksperymentalnej. Posiada on bardzo duży dorobek naukowy , znany jest i cytowany w literaturze zagranicznej. Profesor dr hab. Wojciech Szmelter (zobacz życiorys) pracował w Katedrze od roku 1949 (ówczesny student Wydziału Włókienniczego PŁ). Zajmował się zagadnieniami określania wilgotności włókien oraz konstrukcją aparatury pomiarowej włókienniczej. Przygotował wykład i zajęcia projektowe - "Budowa Aparatury Mierniczej". W Katedrze wyodrębniły się trzy Zakłady:
- Zakład Surowców Włókienniczych i Metrologii - kierownik profesor zwycz. Tadeusz Żyliński
- Zakład Włóknoznawstwa - kierownik profesor nadzw. Witold Żurek
- Zakład Odzieżownictwa - p.o. kierownika dr inż. Włodzimierz Więźlak. Zakład ten przekształcił się z czasem w Katedrę Odzieżownictwa.
W dniu 01.09.1970 roku w ramach ogólnopolskiej reorganizacji szkolnictwa wyższego powstał INSTYTUT METOLOGII, WŁÓKNIN I ODZIEŻOWNICTWA. Instytut został utworzony z połączenia się trzech katedr Wydziału Włókienniczego, a mianowicie:
- Katedry Surowców Włókienniczych i Metrologii z kierownikiem prof. dr Witoldem Żurkiem;
- Katedry Przędzalnictwa Włókien Łykowych z kierownikiem prof. dr hab. Zbigniewem Szałkowskim;
- Katedry Odzieżownictwa, z kierownikiem prof. dr Włodzimierzem Więźlakiem
Dyrektorem Instytutu został profesor dr hab. Zbigniew Szałkowski (zobacz życiorys) Początkowo w Instytucie powołano trzy zespoły dydaktyczno - naukowe:
- Zespół WŁÓKNIN - kierowany przez prof. dr hab. Zbigniewa Szałkowskiego,
. który skupiał się na badaniach struktury włóknin klejonych i igłowanych. W tym zakresie tematycznym wykonano 7 prac doktorskich i jedną pracę habilitacyjną - dr Witolda Gądora. Dr hab. Witold Gądor objął także kierownictwo Zespołu Włóknin po odejściu profesora Zb. Szałkowskiego do Instytutu Włókien Naturalnych w Poznaniu. - Zespół METROLOGII - kierowany przez profesora dr inż. Witolda Żurka, zajmował się m.in. zagadnieniami związanymi z metodami pomiaru długości włókien bawełny wykorzystywanymi do opisu ich charakterystyk; mechanicznymi właściwościami włókien, przędz i tekstyliów; naprężeniami i odkształceniami w mono- i multifilamentach o różnym skręcie; badano także wpływ parametrów włókien, przędz i tkanin na właściwości sprężyste i wytrzymałościowe materiałów włókienniczych. Pod kierunkiem profesora Witold Żurka wykonano 27 prac doktorskich i dwie prace habilitacyjne (dr inż. Iwona Frydrych i dr inż. Izabella Krucińska) po przejściu Profesora na emeryturę w 1988 roku, Zespołem Metrologii kierował profesor dr hab. Wojciech Szmelter, którego zakresem zainteresowań były problemy instrumentalnych metod pomiarowych ze szczególnym uwzględnieniem systemów i aparatury pomiarowej. Profesor Wojciech Szmelter zorganizował pracownie budowy aparatury pomiarowej. W pracowni tej zaprojektowano i wykonano ponad pięćdziesišt rodzai przyrzšdów pomiarowych. W ramach tej tematyki wykonano 3 prace doktorskie i jedną pracę habilitacyjną (dr inż. Krzysztof Gniotek).
Zespół ODZIEŻOWNICTWA - kierowany przez profesora dr inż. Włodzimierza Więźlaka, zajmował się badaniem struktury i funkcji odzieży jako osłony tworzącej mikroklimat; analizą zjawisk fizycznych warunkujących procesy technologiczne takie jak obróbka nitkowa i obróbka cieplna odzieży, a także zagadnieniami projektowania zespołów produkcyjnych. Pod kierunkiem prof. Włodzimierza Więżlaka wykonano 4 prace doktorskie. Po odejściu w 1980 roku profesora Zbigniewa Szałkowskiego na stanowisko dyrektora Instytutu Krajowych Włókien Naturalnych w Poznaniu, kierownictwo Instytutu przejął profesor dr inż. Włodzimierz Więźlak (zobacz życiorys). Pod kierownictwem profesora Włodzimierza Więźlaka wprowadzono istotne zmiany w strukturze Zespołów Instytutu.
Do zmian przyczyniło się również odejście na emeryturę profesora dr hab. Wojciecha Szmeltera oraz przejście dr hab. Witolda Gądora do filii Politechniki Łódzkiej w Bielsku - Białej. I tak powstały Zespoły:
- Zespół Budowy Aparatury Pomiarowej - kierowany przez dr hab. inż. Krzysztofa Gniotka
- Zespół Metrologii Włókienniczej i Włóknin - kierowany przez dr hab inż. Izabellę Krucińską
- Zespół Odzieżownictwa - kierowany przez prof dr inż. Włodzimierza Więżlaka.
Taki stan strukturalny Instytutu dotrwał do końca 1998 roku. KATEDRĘ METROLOGII WŁÓKIENNICZEJ powołano do życia z dniem 01.01.1999 roku uchwałą nr 665 Rady Wydziału Włókienniczego P.Ł. z dnia 23 02. 1998 roku. Kierownictwo Katedry powierzono dr hab. inż. Izabelli Krucińskiej (zobacz życiorys), prof. PŁ Kadrę naukową i techniczną Katedry tworzą byli pracownicy Zespołu Metrologii Włókienniczej i Włóknin byłego Instytutu Metrologii, Włóknin i Odzieżownictwa. Kolejna zmiana struktury Katedry nastąpiła w roku 2005. Do Katedry Metrologii Włókienniczej dołączyła Katedra Fizyki Włókna, nazwa Katedry zmieniona została na Katedrę Fizyki Włókna i Metrologii Włókienniczej. Dalsze rozdzerzenie zakresu działalności Katedry nastapiło wraz z początkiem 2010 roku, kiedy to dołączono do niej Katedrę Gospodarki Światowej i Marketingu Tekstyliów, kierowaną dotychczas przez Prof. Zofię Wysokińską. Obecnie zespół ten, w ramach Katedry Fizyki Włókna i Metrologii Włókienniczej działa jako Centrum Analiz Rynku Innowacji Produktowych.
Kolejna zmiana w strukturze Katedry zaszła wraz z początkiem roku akademickiego 2010/11 Nastąpiło połączenie z Katedrą Technologii i Budowy Przędz. Ponadto w związku z poszerzeniem zakresu działalności Katedry zmieniono także dotychczasową nazwę na:
"Katedra Materiałoznawstwa Towaroznawstwa i Metrologii Włókienniczej"
1 października 2011 roku do naszego grona dołączyli pracownicy Katedry Katedry Chemii Fizycznej Polimerów kierowanej dotychczas przez prof. dr hab. inż. Romana Jantasa.
Z początkiem 2013 roku Katedra Materiałoznawstwa, Towaroznawstwa i Metrologii Włókienniczej zaczeła funkcjonować w nowej strukturze. Powołano trzy zakłady:
- Zakład Materiałoznawstwa, Towaroznawstwa i Metrologii – kierownik, prof. dr hab. inż. Izabella Krucińska,
- Zakład Chemii Fizycznej Polimerów – kierownik, dr hab. inż. Dawid Stawski,
- Zakładu Technologii Przędz, Włóknin i Kompozytów Włóknistych – kierownik, dr hab. inż. Maciej Boguń.
W październiku 2019 w miejsce Katedry Materiałoznawstwa, Towaroznawstwa i Metrologii Włókienniczej został powołany Instytut Materiałoznawstwa Tekstyliów i Kompozytów Polimerowych PŁ. Dyrektorem Instytutu jest prof. dr hab. inż. Izabella Krucińska, Z-cą Instytutu ds. Rozwoju został dr hab. inż. Zbigniew Draczyński, prof. PŁ, Z-cą Instytutu ds. Kształcenia jest dr hab. inż. Sławomir Sztajnowski
W strukturze Instytutu znalazły się trzy Zakłady:
- ZAKŁAD MATERIAŁOZNAWSTWA, TOWAROZNAWSTWA I METROLOGII WŁÓKIENNICZEJ – kierownik prof. dr hab. inż. Izabella Krucińska
- ZAKŁAD TECHNOLOGII PRZĘDZ, WŁÓKNIN I KOMPOZYTÓW POLIMEROWYCH - kierownik dr hab. inż. Eulalia Gliścińska
- ZAKŁAD CHEMII I CHEMII FIZYCZNEJ POLIMERÓW - kierownik dr hab. inż. Dawid Stawski